ملاسما باعث ایجاد لکههای رنگی روی پوست میشود. معمولا این لکهها تیرهتر از رنگ پوست شما هستند. این شرایط پوستی بهطورمعمول در صورت اتفاق میافتد و متقارن است، یعنی در هر دو طرف صورت علائم مطابقت دارد. سایر مناطق بدن شما که اغلب در معرض آفتاب قرار دارند نیز میتوانند به این بیماری پوستی مبتلا شوند.
پیشانی
گونه ها
لب بالایی
بر روی تیغه بینی
ساعد
گردن
شانه
ملاسما گاهی اوقات به عنوان ماسک بارداری نیز بیان می شود چرا که اغلب زنان باردار را بعد از یک دوره با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند. ملاسما به طور معمول با گذشت زمان ممکن است تیره و روشن شود، که اغلب در تابستان بدتر و در زمستان این تیرگی بهتر می شود. نام دیگر و کمتر شناخته شده ملاسما، کلوآسما است.
افراد با پوست تیره بیشتر از افرادی که پوست روشن دارند در معرض خطر هستند. حساسیت به استروژن و پروژسترون نیز با این بیماری در ارتباط است. این بدان معنی است که قرصهای جلوگیری از بارداری، بارداری و هورمون درمانی میتوانند باعث ایجاد ملاسما شوند. همچنین تصور میشود که استرس و بیماری تیروئید از دلایل اصلی ایجاد این شرایط پوستی هستند.
دلیل اصلی ملاسما هنوز کاملا شناخته نشده است. کارشناسان بر این باورند که لکههای تیره در ملاسما با چند دلیل تحریک میشوند: از جملهی میتوان به بارداری، قرصهای پیشگیری از بارداری، درمان جایگزینی هورمون (HRT و پروژسترون)، سابقهی خانوادگی ابتلا به این بیماری، نژاد و داروهای ضدتشنج اشاره نمود با اینحال، مهمترین عامل شناختهشدهی ملاسما، قرارگرفتن درمعرض نور خورشید است. مطالعات نشان دادهاند که افراد معمولا در ماههای تابستان که نور خورشید شدیدتر است، بیشتر درمعرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
نور ماوراء بنفش موجود در آفتاب باعث تحریک ملانوسیتها میشود. در واقع حتی وقتی که ملاسما برطرف شده باشد، یک مواجهه کوتاه مدت با نور آفتاب میتواند باعث بازگشت مجدد آن شود. علت اینکه ملاسما در فصل تابستان غالباً شیوع بیشتری پیدا میکند نیز همین شدت بیشتر نور آفتاب است. همچنین نور آفتاب است که باعث میشود خیلی از افراد به طور مکرر دچار علائم لک صورت و ملاسما شوند
یکی از نام های دیگر ملاسما که کمتر رایج است، کلواسما می باشد. اگرچه این بیماری، یک اختلال کاملا بی خطر است، اما ممکن است برخی افراد نسبت به آن احساس ناخوشایندی داشته باشند.
ملاسما از نظر الگوی رنگدانه به چهار دسته تقسیم میشود: «اپیدرمال» (روی پوست)، «درمال» (زیر پوستی)، مختلط و نوع چهارم که هنوز نامی برای آن درنظر گرفته نشده است و در افراد با پوست بسیار تیره مشاهده شده است. در نوع «اپیدرمال»، روی سطح پوست ملانین بیشازحد وجود دارد. در نوع درمال، «ملانوفاژها» (سلولهایی که ملانین را مصرف میکنند) در لایهی زیر سطح پوست مشاهده میشوند. نوع مختلط ملاسما شامل ترکیبی از نوع اول و دوم است و در نوع چهارم ملانوسیتهای زیاد در افراد با پوست بسیار تیره وجود دارد.
براکیال : ملاسما روی شانه ها و بالای بازوها
Centrofacial : ملاسما در پیشانی، گونه ها، بینی و لب بالایی
مالار : ملاسما در گونه ها و بینی
فک پایین : ملاسما در خط فک
گردن : در افراد ۵۰ ساله یا بیشتر، ملاسما می تواند در هر قسمتی از گردن آنها ظاهر شود.
کرمهایی وجود دارد که متخصص پوست شما میتواند تجویز کند و باعث روشن شدن پوست میشود. آنها همچنین ممکن است استروئیدهای موضعی برای کمک به روشن شدن مناطق آسیبدیده را تجویز کنند. اگر این داروها جواب نداد، لایهبرداری شیمیایی، درم ابریژن و میکرودرم ابریژن گزینههای احتمالی بعدی برای درمان هستند. این روشهای درمانی لایههای بالایی پوست را از بین میبرند و میتوانند به روشن شدن لکههای تیره کمک کنند.
اجتناب از عوامل شناخته شده، مانند قرص های جلوگیری از بارداری و هورمون درمانی
در معرض قرار نگرفتن آفتاب، استفاده از کرم های ضدآفتاب با SPF مناسب
کرم های روشن کننده پوست
روش هایی مانند لایه برداری شیمیایی، میکرونیدلینگ و لیزر درمانی
ملاسما در زنان شایع تر است
مصرف داروهای تجویزشده
استفاده روزانه از کرمهای ضد آفتاب با حداقل SPF 30
پوشیدن کلاه لبه پهن که از صورت شما محافظت کرده و سایه ایجاد میکند.
پوشیدن لباس محافظ بهویژه اگر مدت طولانی در معرض آفتاب باشید بسیار مهم است.
این دارو اولین درمان رایج برای از بین بردن کک و مک و ملاسما به شمار میرود. معمولاً هیدروکوئینون را بر روی پوست میمالند و باعث روشن شدن رنگ پوست میشود. این دارو را میتوان به شکلهای مختلفی شامل کرم، لوسیون، ژل یا مایع، از داروخانهها تهیه کرد. مقدار کمي از این دارو را میتوان بدون نیاز به نسخه از داروخانه تهیه کرد. البته این دسته از محصولات در مقایسه با محصولاتي که توسط پزشک متخصص پوست تجویز میشود، مقدار هیدروکوئینون کمتری در ترکیب خود دارند.
معمولا برای درمان ملاسما از کرمهای «هیدروکینون» ۲% مانند داروهای ضدلک بدون نسخه و داروهای ضدقارچ و حتی «هیدروکینون» ۴% استفاده میشود. برخی از ضدآفتابهای حاوی «هیدروکینون» ۴% نیز بسیار مفید هستند. البته بهتر است محصولات با غلظت «هیدروکینون» بالاتر از ۲% با تجویز پزشک مصرف شوند.
برای روشنتر کردن رنگ پوست ممکن است پزشک شما یک داروی دیگر نیز برایتان تجویز کند. این داروی دوم میتواند ترتینوئین یا یک کورتیکواستروئید باشد. در برخی از موارد هر سه دارو (هیدروکوئینون، ترتینوئین و کورتیکواستروئید) به صورت ترکیبی در یک کرم وجود دارند. این کرمها را غالباً تحت عنوان کرم سه گانه درمان لک صورت میشناسند.
در برخی موارد، ملاسما بدون درمان و خودبهخود برطرف شود. برخی از انواع ملاسما با مصرف ضدآفتاب و اجتناب از قرارگرفتن درمعرض نور خورشید بهتر میشوند. برای برخی افراد، ممکن است این بیماری پس از تولد نوزاد یا پس از قطع مصرف قرصهای پیشگیری از بارداری و توقف هورموندرمانی خودبهخود رفع شود.
ملاسما از یکسو با عوامل خارجی نظیر قرارگرفتن در برابر نور خورشید و مصرف داروهای هورمونی، بهویژه قرصهای پیشگیری از بارداری، ارتباط داشته باشد و از سوی دیگر، تحت تأثیر عوامل داخلی مانند تغییرات هورمونی در دوران بارداری ایجاد شود. بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری روزانه یا به تناوب در معرض نور خورشید قرار دارند.
اگرچه مردان نیز می توانند به آن مبتلا شوند. طبق آمار ارائه شده توسط آکادمی پوست آمریکا، 90 درصد افرادی که به ملاسما مبتلا می شوند زن هستند.
پس تا اینجا یاد گرفتیم که ملاسما
ملاسما بیشتر در بین زنان باردار به خصوص در نژادهای لاتین و آسیایی دیده می شود.
ملاسما در افرادی که دارای پوست زیتونی یا تیره تری هستند، مانند افراد اسپانیایی تبار، آسیایی و خاورمیانه، بیشتر دیده می شوند.
بروز ملاسما در مردان نادر است.